محسن مؤمنی شریف : خاطرهنویسی به مخاطب ادبیات ما اضافه کرده است
تاریخ انتشار: ۲۰ اردیبهشت ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۷۲۲۵۲۷
محسن مؤمنی شریف با انتقاد از عقب بودن چاپ و نشر کشور نسبت به خواسته و نیاز مردم گفت: اگر بتوانیم کتابهای منتشر شده را به موقع به دست مخاطب برسانیم، حتماً کتابهایی که بر آنها تقریظ نوشته شده است، فروش بیشتری دارد. - اخبار فرهنگی -
بهگزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم ، «خاتون و قوماندان» کتابی است براساس خاطرات خانم امالبنین حسینی، همسر شهید علیرضا توسلی ملقب به ابوحامد، فرمانده لشکر فاطمیون.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
به انگیزه برگزاری این مراسم، با محسن مؤمنی شریف نویسنده و رئیس پیشین حوزه هنری درباره چگونگی شکلگیری و تأثیرات نهضت خاطرهنویسی در کشور صحبت کردیم. او با اشاره به اینکه ما نخستین کسانی نیستیم که در دنیا به دنبال جمع آوری خاطرات رفته ایم، گفت: در کشورهایی که دفاعی شرافتمندانه از میهن صورت گرفته است، به دنبال جمع آوری خاطرات این دفاع رفتهاند اما بحمدالله در کشور ما این جریان تبدیل به یک نهضت شد. دلیل این امر این بود که ما در تاریخ سیصد ساله اخیر کشورمان دوران دفاع مقدس دوران بسیار درخشانی بود چرا که در این برهه تاریخی توانستیم دشمن را از کشورمان بیرون کنیم.
وی الگوسازی برای مردم را بخشی از دلایل استقبال مخاطبان از این کتابها دانست و افزود: قهرمان، انسانی است که میتواند برای بقیه مردم الگو باشد. در دوران دفاع مقدس، انسان قهرمان درخشید و این دوست داشتنی است. قهرمانانی که از اقشار مختلف اجتماع بوند، زنان، مردان، جوانان، نظامیان، معلمان و...
مؤمنی شریف یک وجه مورد اقبال قرار گرفتن خاطرات دفاع مقدس در بین مردم را در این نکته دانست که ملت ما بخصوص جوانان در دوران بحران هویت، هویت خود را در این اشخاص که خاطراتشان را میخوانند، میبینند و علاقه مندند با این افراد آشنا شوند.
کتابهای تقریظی واجد جنبههای زیبایی شناسانهاند
از این نویسنده درباره تأثیر تقریظهای رهبر انقلاب بر جریان خاطرهنویسی و علاقهمند کردن مخاطبان به کتابخوانی پرسیدیم و او پاسخ داد: تقریظهای رهبر معظم انقلاب اسلامی قطعاً تأثیر روشنی بر علاقهمندی مردم به کتاب داشته است به گونهای که هر تقریظی که ایشان نوشتهاند، مورد استقبال مردم قرار گرفته است. خوشبختانه ایشان ادبیات را به خوبی میشناسند و از قدیم منتقد سختگیری هم بودهاند و از ذوق خدادادی فهم هنر برخوردارند، معمولاً کتابهایی را میپسندند و معرفی میکنند که واجد جنبههای هنری و زیبایی شناسانه هستند و به همین دلیل است که ایشان بر هر کتابی تقریظ ننوشتهاند بلکه کتابهایی را انتخاب کردهاند که وقتی مخاطب آن کتابها را خوانده، واقعاً پسندیده است. مخاطبان هم به معرفی ایشان، اعتماد پیدا کردهاند. اگر غیر از این بود ممکن بود از کتاب دوم و سوم به بعد، استقبال نشود ولی میبینید که هر کتابی که ایشان تقریظ مینویسند، علی رغم مشکلاتی که در حوزه چاپ و نشر داریم، مورد استقبال قرار میگیرد.
به اعتقاد مؤمنی شریف چاپ و نشر ما از خواسته و نیاز مردم عقب است و اگر بتوانیم کتابهای منتشر شده را به موقع به دست مشتری برسانیم، حتماً کتابهایی که بر آنها تقریظ نوشته شده است، خیلی بیش از اینکه تاکنون مورد استقبال قرار گرفتهاند، فروش خواهند داشت.
خاطرات دفاع مقدس، واقعاً ادبیات است
وی در عین حال، جنبههای ادبی و هنری و نوع روایت خاطرات دفاع مقدس را در استقبال مردم، مؤثر دانست و گفت: به ویژه در حوزه هنری نوعی از ادبیات دفاع مقدس و انقلاب اسلامیدر حوزه تاریخ شفاهی پدید آمد که واقعاً ادبیات است و از عناصر ادبی به جز تخیل در آن استفاده خوبی شده است و وقتی کسی این کتابها را میخواند، صرفاً تاریخ نمیخواند بلکه ادبیات نیز میخواند. فراوان پیش آمده است که برخی بزرگان که خودشان در عالم هنر شأنی دارند این کتابها را تأیید کردهاند برای مثال آقای داریوش مهرجویی درباره کتاب «دا» گفته بودند انگار دارم رمان میخوانم از بس که این کتاب جذاب بود و مردم را تشویق کرده بودند که این کتاب را بخوانند.
وی ادبیات دفاع مقدس را ادبیاتی توصیف کرد که ریشه در تاریخ و سنتهای ادبی خودمان دارد و به معنای واقعی کلمه بومی و ایرانی است و افزود: به تعبیر رهبر انقلاب، ادبیات دفاع مقدس و جریان خاطرهنویسی باعث شد از ادبیات وارداتی در این حوزه بی نیاز شویم.
نویسنده کتاب «در کمین گل سرخ» درباره تقابلی که گاه میان داستان و خاطره مطرح میشود، گفت: ما داستان نویسان باید ممنون خاطرهگوها و خاطرهنویسها باشیم که در زمانی که داستان ما عقب بود و استقبال شایستهای از آن نمیشد، این عرصه خالی را پر کردند و به جامعه کتابخوان کمک کردند و برای ما مخاطب ایجاد کردند.آنها مخاطبان ما را که ممکن بود هیچگاه مخاطب داستان ما نباشند، از ادبیات بیگانگان بی نیاز کردند.
خاطرات دفاع مقدس، راوی عروج انسان است
وی با تأکید بر اینکه بی شک خاطرهنویسی به مخاطب ادبیات ما اضافه کرده است، توضیح داد: اکثریت جامعه ما با ادبیات داستانی بیگانه بوده اند و همچنان نیز تا اندازهای هستند. البته این امر دلیل هم دارد. اینکه گفته میشود مردم ما کتابخوان نیستند، درست نیست چرا که وقتی خاطرهنویسی دفاع مقدس به عرصه آمد مردم از آن استقبال کردند. مشخص شد که ادبیات داستانی که ما هم مقلدش هستیم، با آرمانهای مردم فاصله دارد. شاخهای از ادبیات داستانی که ما در کشورمان به آن پرداختهایم، به آرزوها و آرمانهای ایرانی ربطی ندارد. این آرمانها لزوماً آرمانهای دنیایی و مادی نیستند. یکی از آرمانهای ادبیات بخصوص در شعر ما که اساس ادبیاتمان است، ترقی و تربیت انسان و تذکر این است که انسان برای این زندگی مادی و چند روزه خلق نشده بلکه مسؤولیت بزرگتری دارد و افق بالاتری را باید ببیند. این در ادبیات داستانی امروز متأسفانه نیست و من تعبیری دارم که عمده ادبیات و کلاً هنر غربی، مرثیه گوی سقوط انسان هستند و کاری به عروج انسان ندارند. کتابهای خاطرات دفاع مقدس، راوی عروج انسان است. هر انسانی به دنبال الگوی برتری است که آرزوهای خود را در سیمای او ببیند و این در ادبیات دفاع مقدس وجود دارد.
رئیس پیشین حوزه هنری با اشاره به اینکه ادبیات داستانی تقلیدی آیندهای نداشت و اگر ادامه پیدا میکرد، چه بسا مخاطبانمان از آن چه هست هم کمتر میشد؛ گفت: الهامی که ما از تاریخ شفاهی دفاع مقدس گرفتیم این بود که ما میتوانیم نوع داستان گویی ویژه خودمان را متحول کنیم و از سنتهای ادبی خود الهام بگیریم. البته باید یگوییم که داستان نویسی ما هم تأثیر مثبتی بر تاریخ شفاهی گذاشت چرا که نویسندگان با حضور در عرصه خاطرهنویسی ورود به این عرصه به رشد و ارتقای آن کمک کردند و قدرت نویسندگی خود را به این حوزه آوردند و با استفاده از عناصر داستانی، به خواندنی تر شدن آثار خاطرهنویسی مدد رساندند.
ما تاریخ خودمان را نمیشناسیم
خبرنگار تسنیم از مؤمنی شریف پرسید که این کتابها به چه درد مخاطبان نسل جدید میخورد چرا که خاطرات حرف از گذشته میزند اما نسل جدید، نگاهی رو به آینده دارد. این نویسنده در پاسخ گفت: ما بدون ایستادن بر گذشته نمیتوانیم به آینده سرک بکشیم، باید جای پایمان محکم باشد و بدانیم که هستیم و در کجا قرار داریم و چه استعدادهایی داریم که بتوانیم درباره آینده طراحی کنیم و آینده اندیشی کنیم. خوشبختانه این نوع ادبیات به ما خیلی چیزها یاد میدهد و به خوانندگانمان اعتماد به نفسی اعطا میکند که خودش را میشناسد.
وی با انتقاد از عدم آشنایی تحصیل کردگان ایران با تاریخ کشور خود گفت: امروز وقتی درباره تاریخ ایران در دانشگاههای معتبر جهان پژوهش میکنند، من شنیدهام که بخش مهمیاز این پژوهشها به دوران انقلاب اسلامیو دفاع مقدس مربوط میشود. انگار برای آنان به تعبیری یک هویت جدیدی برای ملت ایران به وجود آمده و ملت جدیدی رخ نموده است درحالیکه من فکر میکنم این ملت، همان ملت پیشین است اما فرصتی پیش آمده که این ملت خودش وهویت اصلیاش را بروز داده است. بنابراین خواندن این کتابها و تعمق در آنچه اتفاق افتاده است، باعث میشود ما خودمان را بهتر بشناسیم. متأسفانه حداقل در این صد و اندی سال اخیر دانشآموختگان نظام آموزشی و آموزش عالی ما، نسبت به تاریخ خودمان کم اطلاع بودهاند. ما هرچه کمک کنیم مردم با تاریخ خودشان آشنا شوند، در شناخت آنان از خودشان و اطرافیان و دشمنانشان مفیدتر خواهد بود.
دفاع مقدس از خط مقدم وارد پشت جبهه شده است
بخش مهمیاز کتابهای تاریخ شفاهی در سالهای اخیر را زنان نوشتهاند. روایت مؤمنی شریف از دلیل این امر و نتایج آن این بود که :در دورهای در حوزه هنری جناب آقای سرهنگی، خانمهای نویسنده و کسانی را که امیدی بود قلم خوبی داشته باشند، توجه بیشتری کردند. شاید یک دلیل این امر این باشد که دوستان نویسندهای که با خاطرهنویسی شروع کرده بودند، سراغ داستان نویسی رفتند و ما در این عرصه نیاز به نیروهای جدید داشتیم. ضمن اینکه زمان هم با ما نبود چرا که با توجه به اینکه سن برخی رزمندگان بالا بود یا بیمار بودند، کسانی را که مایل بودند خاطراتشان شنیده و منتشر شود، از دست میدادیم. این توجه جواب داد و بخش پنهان تاریخ دفاع مقدس که به حضور خانوادهها در جنگ مربوط میشد، مورد توجه قرار گرفت و دفاع مقدس از خط مقدم و جبهه جنگ وارد پشت جبهه شد و نگاهی همه جانبهای به موضوع دفاع مقدس داشتیم.
سرمایههای ملت را از دست ندهیم
این نویسنده و مدیر فرهنگی با وجود تأکید بر کارهای مفید و جریان سازی که در حوزه تاریخ شفاهی دفاع مقدس اتفاق افتاده است؛ معتقد است هنوز وجوه پنهان و ناگفته زیادی درباره جنگ وجود دارد. وی گفت: همین بحث نقش زنان در دفاع مقدس از چیزهایی بوده است که فکر میکردیم به آنها پرداختهایم ولی با حضور خانمها و مطرح شدن برخی موضوعات که پنهان مانده بودند، دیدیم چه اتفاقی افتاد. از این دست موارد در همه بخشها بسیار است و سفارش رهبر معظم انقلاب اسلامی دراین مورد که فعالیت در این حوزه باید صد برابر شود، سفارشی دقیق، متین و منطقی است که امیدوارم شرایط برای این کار فراهم شود تا ما سرمایههای ملت را از دست ندهیم. ملت ما هزینه سنگینی برای این هشت سال داده است و هنوز هم میدهد، نباید بگذاریم تاریخ این ملت با غفلت فراموش شود و از دست برود.
انتهای پیام/
منبع: تسنیم
کلیدواژه: کتاب خانه کتاب کتاب و ادبیات ادبیات دفاع مقدس ادبیات مقاومت خاطرات دفاع مقدس ادبیات دفاع مقدس ادبیات داستانی انقلاب اسلامی تاریخ شفاهی خاطره نویسی مؤمنی شریف حوزه هنری
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۷۲۲۵۲۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
۱۰ عنوان به مجموعه کتابهای کودکی نامداران اضافه میشود
آقای رسول محمد دینی در مصاحبه با خبرنگار خبرگزاری صدا وسیما افزود: در طرح «کودکی نامداران» زندگی ۱۰۰ نفر از بزرگان که در یک قرن اخیر موثر بوده اند به شکل داستان برای کودکان و نوجوانان منتشر میشود.
وی گفت: در سال ۱۴۰۲ ده عنوان منتشر شده که همین تعداد را برای سال ۱۴۰۳ در نظر گرفته ایم.
مدیرکل نظارت بر انتشارات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان با بیان اینکه سال گذشته ۲۰ درصد کتابهای منتشر شده در این مجموعه مختص بانوان بوده است گفت: طاهر صفارزاده و پروین اعتصامی دو بانویی بودند که سال گذشته در مجموعه «کودکی نامداران» از آنها کتاب منتشر شده است.
محمددینی افزود: استقبال از کتابهای بانوان این مجموعه باعث شد در سال ۱۴۰۳ چهل درصد از موضوعات آینده این کتابها به بانوان اختصاص یابد.
سال گذشته کتابهای نامداران با این عناوین منتشر شدند:
مصطفی چمران «مرد روزهای سخت»، علی شریعتی «مردی از کویر»، پروین اعتصامی «بانوی شعر فارسی»، جلال آلاحمد «خانه پدری»، سهراب سپهری «اتاق آبی»، طاهره صفارزاده «کودک قرن»، عباس کیارستمی «گندمزارهای من»، علی حاتمی «شاعر سینما»، آیتالله محمدتقی بهجت «العبد» و علیاکبر صنعتی «مردی از جنس مس و خاک» ۱۰ چهرهای بودند که در اولین گروه از مجموعه «کودکی نامداران».